Từ HACCP Đến ISO: Giải Thích Chi Tiết Các Chứng Nhận Thực Phẩm

Trong ngành thực phẩm, yếu tố an toàn và minh bạch luôn là ưu tiên hàng đầu. Người tiêu dùng ngày nay không chỉ quan tâm đến hương vị hay giá cả, mà còn chú ý đến quy trình sản xuất, nguồn gốc và các tiêu chuẩn mà sản phẩm đạt được. Chính vì vậy, các chứng nhận thực phẩm ra đời nhằm thiết lập những chuẩn mực chung, giúp doanh nghiệp chứng minh uy tín và tạo niềm tin đối với khách hàng.
Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu và giải thích chi tiết các chứng nhận thực phẩm phổ biến, từ những tiêu chuẩn quốc tế như HACCP, ISO 22000, FSSC 22000 đến các chứng nhận trong nước như VietGAP, OCOP.

Chứng nhận HACCP – Hazard Analysis and Critical Control Points
Phân tích mối nguy và kiểm soát điểm tới hạn
HACCP có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong dây chuyền sản xuất thực phẩm nói chung và ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng sản phẩm đầu ra đến tay người tiêu dùng. Do đó, mỗi cơ sở/nhà máy sản xuất đều cần phải có nhóm HACCP chuyên đánh giá toàn bộ quy trình sản xuất theo từng bước từ nguyên liệu đến thành phẩm. Trong quá trình này, bất kỳ giai đoạn nào mà sản phẩm bị nhiễm vật lý, vi sinh hoặc hóa học đều được xác định. Các biện pháp được áp dụng cho các sản phẩm được coi là quan trọng (ví dụ: máy dò kim loại, kiểm soát nhiệt độ, làm sạch, v.v.) và chúng được theo dõi thường xuyên để đảm bảo rằng sản phẩm cuối cùng an toàn cho người tiêu dùng.

Với hệ thống HACCP, kiểm soát an toàn thực phẩm được tích hợp vào thiết kế quy trình thay vì kiểm tra sản phẩm cuối cùng. Do đó, hệ thống HACCP cung cấp cách tiếp cận phòng ngừa và hiệu quả về chi phí trong an toàn thực phẩm.

Chứng nhận ISO 22000 – Food Safety Management System

Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm
ISO 22000 là tiêu chuẩn về hệ thống quản lý an toàn thực phẩm được xây dựng bởi Tổ chức Tiêu chuẩn hóa quốc tế (ISO) được chấp nhận và có giá trị trên phạm vi toàn cầu. Một doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng thực phẩm áp dụng và đạt chứng nhận ISO 22000 là một đơn vị có hệ thống quản lý tốt an toàn vệ sinh thực phẩm và đảm bảo cung cấp các sản phẩm thực phẩm an toàn, chất lượng cho người tiêu dùng.
Đối tượng áp dụng: tất cả các doanh nghiệp trong chuỗi thực phẩm: từ nông trại, cơ sở chế biến, vận chuyển, kho lưu trữ đến nhà bán lẻ.

FSSC 22000 – Food Safety System Certification
Chứng nhận hệ thống an toàn thực phẩm

FSSC 22000 dựa trên ISO 22000, được Tổ chức Sáng kiến An toàn Thực phẩm Toàn cầu (GFSI) công nhận. Đây là chứng nhận thường dùng để xuất khẩu sang châu Âu, Mỹ và các thị trường có yêu cầu cao.

Đối tượng áp dụng: các doanh nghiệp sản xuất, chế biến thực phẩm quy mô lớn, đặc biệt là những đơn vị xuất khẩu vào thị trường quốc tế.

Organic – Chứng nhận hữu cơ
Các chứng nhận Organic như USDA Organic (Mỹ), EU Organic (Liên minh châu Âu) đảm bảo sản phẩm không dùng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu tổng hợp, hóa chất hoặc giống biến đổi gen (GMO).
Đối tượng áp dụng: nông sản, thủy sản, thực phẩm chế biến hướng đến thị trường Mỹ, EU và khách hàng quan tâm đến thực phẩm sạch.

Non-GMO Project Verified
Chứng nhận này xác nhận sản phẩm không chứa thành phần biến đổi gen, rất quan trọng cho sự dậy thì phát triển của trẻ em hiện nay. Được cấp bởi tổ chức phi lợi nhuận Non-GMO Project (Mỹ).
Đối tượng áp dụng: doanh nghiệp thực phẩm đóng gói, đồ uống, snack, nông sản muốn đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng về sản phẩm “không GMO”.

MSC / ASC Certification - Rất quan trọng cho hải sản Hàn Quốc xuất khẩu sang EU, Mỹ, Nhật.

MSC (Marine Stewardship Council): Chứng nhận khai thác thủy sản bền vững.

ASC (Aquaculture Stewardship Council): Chứng nhận nuôi trồng thủy sản có trách nhiệm.

K-GAP (Korean Good Agricultural Practices)

Là hệ thống thực hành nông nghiệp tốt tại Hàn Quốc do MAFRA triển khai và quản lý thông qua NAQS, nhằm đảm bảo chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm từ khâu sản xuất đến phân phối

VietGAP và GlobalGAP

• VietGAP: Bộ tiêu chuẩn nông nghiệp tốt tại Việt Nam, tập trung vào an toàn, môi trường, sức khỏe người lao động.
• GlobalGAP: Phiên bản quốc tế, được chấp nhận rộng rãi ở nhiều quốc gia, đặc biệt tại châu Âu.

Đối tượng áp dụng: nông trại, hộ nuôi trồng thủy sản, cơ sở sản xuất nông nghiệp muốn phân phối trong nước (VietGAP) hoặc xuất khẩu (GlobalGAP).

ATTP – Giấy chứng nhận An toàn thực phẩm
Đây là giấy phép do cơ quan nhà nước Việt Nam cấp (Bộ Y tế, Bộ Công Thương, Bộ NN&PTNT), chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm.
Đối tượng áp dụng: tất cả cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm trong nước.

Các chứng nhận thực phẩm không chỉ là minh chứng cho chất lượng và an toàn mà còn là giấy thông hành quan trọng để sản phẩm có thể tiếp cận thị trường rộng lớn hơn. Mỗi chứng nhận có mục tiêu riêng: có loại tập trung vào quản lý an toàn thực phẩm (HACCP, ISO 22000, FSSC 22000),  và cũng có những chứng nhận theo xu hướng tiêu dùng mới (Organic, Non-GMO, Fair Trade).

Với doanh nghiệp, việc lựa chọn chứng nhận phù hợp sẽ giúp nâng cao uy tín, mở rộng cơ hội xuất khẩu và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng. Còn với khách hàng, đây chính là cơ sở để yên tâm lựa chọn những sản phẩm an toàn và minh bạch.